W Tarnogrodzie, w Warszawie…
Teatru wiejskiego codzienność i święto
Jeżeli coś trwa od 30 lat, co roku powtarza się w tych samych (prawie) miejscach, odbywa się wedle niezmiennych reguł – można mówić o codzienności. Tak też było z tegorocznym teatralnym sejmikowaniem. A że codzienność opisywaliśmy wielokrotnie, naturalną koleją rzeczy będzie szukanie tego, co w niej nietypowe, jednorazowe.
Teatralne sejmiki
W wymiarze – jak to się zwykło mówić – „medialnym” wydarzeniem niezwykłym było wpisanie tarnogrodzkiego, finałowego Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej do programu kulturalnego Prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej. Uradował ten fakt organizatorów, bo widzieli go jako oznakę uznania kulturalnej i edukacyjnej roli naszych działań, docenienia wieloletniej pracy. Prawdą jest wszakże, iż oczekiwali czegoś więcej, na przykład większego choćby trochę wsparcia finansowego, śladu inicjatyw promocyjnych. Nic takiego nie nastąpiło, pozostanie więc tylko obecność na liście bardzo wielu zdarzeń, które w rzeczywistości ani programem, ani obrazem kultury polskiej się nie stały. Nie mogło zresztą być inaczej, jeśli inauguracyjny koncert wypełniło nie to, co możemy (i powinniśmy) pokazać Europie, ale to co potrafimy z „Europy” kupić i tym kupieniem udowodnić swoją „światowość”. 
W wymiarze artystycznym najwłaściwsze byłoby użycie określenia „stabilizacja”. Liczba zespołów prawie identyczna, jak w ostatnich trzech latach (51), niezmienna dominacja dwóch typów przedstawień: obrzędowych i dramatycznych. A przecież coś się zmienia. Otóż od lat różnica liczbowa między wymienionymi „gatunkami” nie była tak znikoma – widowiska obrzędowe stanowiły 45%, a dramatyczne 38% całości. Warto przypomnieć, że przed rokiem relacja ta wyrażała się w liczbach: 57 do 31%. Utrwala się zatem proces obserwowany od kilkunastu lat, a dobrze uchwycony przez jedną z komisji: „coraz bardziej udane próby tworzenia własnych obrazków dramatycznych”. Własnych, bowiem punktem wyjścia i tematem jest element rodzimej kultury, zwyczaj bądź obrzęd: wieczór panieński, zmówiny, „andrzejki” czy odczynianie uroków; potem dochodzi do umieszczenia go w konkretnym czasie i przestrzeni, przeobrażeniu „modelowych” postaci w pełnokrwiste osoby dramatu – o własnych życiorysach, zachowaniach, sposobie mówienia. Można to uznać za prawdziwy teatralny dorobek sejmików. Tym dorobkiem jest bez wątpienia również – a może przede wszystkim – jakość przedstawień. To ona sprawiła, że możliwe stało się spełnienie wielkiej tęsknoty – pokazania najciekawszych spektakli w Warszawie, na prawdziwej scenie. To było właśnie ŚWIĘTO wiejskiego teatru.
Czytaj dalej „W Tarnogrodzie, w Warszawie… Teatru wiejskiego codzienność i święto”
